بداع سلولی که بدن را برای تولید انسولین تحریک میکند
محققان دانشگاه ام آی تی نوع جدیدی از سلولهای قابل ایمپلنت را ساختند که قادر است بدن افراد مبتلا به بیماری دیابت را برای تولید انسولین تحریک کند.
در طول چند دهه گذشته تعداد اندکی از بیماران خوش شانس مبتلا به دیابت توانستند از مزایای پیوند جزایر لانگرهانس پانکراس بهره ببرند. جزایر لانگرهانس سلولهایی هستند که در یک پانکراس سالم وظیفه تولید انسولین را بر عهده دارند و از طریق پیوند به اشخاص مبتلا به دیابت، وظیفه خود را در تولید انسولین انجام داده و نیاز به تزریق مستمر این هورمون را از بین میبرند. البته سیستم ایمنی در بسیاری از موارد سلولهای پیوندی را به عنوان یک عامل مهاجم خطرناک شناسایی میکند و دریافتکنندگان پیوند دچار مشکلات مختلف میشوند و به همین دلیل استفاده از این شیوه درمانی چندان متداول نیست.
اکنون محققان ام آی تی روش دیگری را برای جایگزینی سلولهای تولید کننده انسولین ابداع کردهاند که در آن سلولها درون یک لایه محافظ از جنس الاستومرهای مبتنی بر سیلیکون به همراه یک غشای متخلخل بستهبندی شده و درون بدن بیمار ایمپلنت میشوند. حفرههای موجود در غشای متخلخل به اندازهای هستند که مواد غذایی، اکسیژن و انسولین آزادانه از آن عبور میکنند؛ اما سلولهای سیستم ایمنی نمیتوانند از آن عبور کرده و به سلولهای پیوندی حمله کنند.
در آزمایشات اولیه این فناوری با استفاده از موشها، سلولهای پیوندی توانستند سطح قند خون موشهای مبتلا به دیابت را برای مدتی بیش از ۱۰ هفته تنظیم کنند. در آزمایش دیگری محققان سلولهای بنیادی جنینی کلیه انسان را با استفاده از همین فناوری به بدن موشها پیوند کردند و این سلولها بیش از ۱۹ هفته هورمون EPO را که وجود آن برای تولید گلبولهای قرمز خون ضروری است، ترشح کردند و موجب افزایش کلی تعداد گلبولهای قرمز خون موش شدند.
علاوه بر این محققان دریافتند با استفاده از داروهای خاص میتوان سلولهای بستهبندی شده را برای تولید انواع خاصی از پروتئینها تحریک کرد. این قابلیت، فناوری محققان ام آی تی را به یک کارخانه زنده داروسازی تبدیل میکند که قادر است هورمونها و پروتئینهای مورد نیاز بدن را تولید کند.
منبع: ایرنا